فیکوسها از محبوبترین گیاهان آپارتمانی در سراسر جهان هستند. این گیاهان همیشهسبز با برگهای زیبا، مقاومت بالا و سازگاری فوقالعاده با شرایط محیطی، نهتنها برای تزیین خانه و محل کار مناسباند بلکه تکثیر نسبتاً آسانی نیز دارند. یکی از روشهای رایج و موفق برای تکثیر این گیاهان، قلمه زدن است؛ روشی که با کمی دقت و رعایت اصول، حتی برای افراد مبتدی نیز نتایج عالی به همراه دارد.
روش تکثیر | قلمه زدن در آب یا خاک |
---|---|
ابزار لازم | قیچی یا چاقوی تیز، ظرف شیشهای یا گلدان، خاک سبک، آب بدون کلر، نایلون شفاف |
انواع فیکوس | الاستیکا، بنجامین، لیراتا، فیکوسهای زینتی |
آموزش مرحلهبهمرحله تکثیر انواع فیکوس | برش زاویهدار، حذف برگهای پایینی، قرار دادن در آب، تعویض آب و انتقال به خاک |
مزایا و معایب | مشاهده ریشهها، ریسک حساسیت به انتقال |
نور و دما موردی نیاز | نور غیرمستقیم، دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد |
آبیاری و تغذیه | آبیاری متعادل و تغذیه ملایم بعد از تثبیت ریشهها |
جلوگیری از آفات | استفاده از صابون ملایم یا روغن چریش برای کنترل شتهها، تهویه مناسب |
سوالات متداول | امکان قلمهزنی در آب، زمان ریشهدهی، قابلیت تکثیر از برگ، بهترین زمان قلمهزنی |
جمعبندی | قلمه زدن فیکوس یک روش ساده برای تکثیر گیاهان آپارتمانی با رعایت اصول آمادهسازی و مراقبت |
در این مقاله به طور کامل یاد میگیریم که چگونه قلمه انواع فیکوس را در آب یا خاک ریشهدار کنیم، چه نکاتی را رعایت کنیم و چگونه از برگ یا ساقه برای تکثیر استفاده کنیم.
آشنایی با انواع فیکوس مناسب برای قلمه زدن
فیکوسها خانوادهای بزرگ از گیاهان آپارتمانی هستند و هرکدام شرایط خاص خود را برای قلمه زدن دارند. به همین دلیل آشنایی با گونههای مختلف آن کمک میکند تا روش مناسبتری را برای تکثیر انتخاب کنید و احتمال موفقیت را بالا ببرید.
۱. فیکوس الاستیکا (Ficus elastica)
فیکوس الاستیکا که با نام فیکوس برگ لاکی هم شناخته میشود، یکی از مقاومترین و پرطرفدارترین انواع فیکوس است. برگهای چرمی، براق و بزرگ این گیاه جلوهای شیک به فضای خانه میبخشند. این نوع فیکوس به راحتی هم در آب و هم در خاک ریشه میدهد و برای قلمه زدن انتخابی عالی است.
۲. فیکوس بنجامین (Ficus benjamina)
فیکوس بنجامین یکی از محبوبترین گیاهان آپارتمانی با شاخههای ظریف و برگهای کوچک است. قلمه زدن این گیاه کمی زمانبرتر از فیکوس برگ لاکی است اما نتیجهی آن گیاهی پرپشت و زیبا خواهد بود. شاخههای جوان و سالم بهترین گزینه برای قلمهگیری از این نوع هستند.
۳. فیکوس لیراتا (Ficus lyrata)
فیکوس لیراتا که به فیکوس برگ ویولونی معروف است، برگهای بزرگ و خاصی دارد و در دکوراسیون داخلی بسیار محبوب است. قلمه زدن این نوع کمی حساستر است و به رطوبت و نور کافی نیاز دارد، اما با رعایت شرایط محیطی، ریشهدهی موفقی خواهد داشت.
۴. فیکوسهای زینتی و گونههای خاص
برخی از گونههای خاص فیکوس، مانند فیکوسهای ابلق و زینتی نیز قابل تکثیر از طریق قلمه هستند. این نوع گیاهان معمولاً به شرایط گرم، مرطوب و خاک سبک نیاز دارند. بهتر است قلمه آنها را مستقیماً در خاک قرار دهید تا ریشهها محکمتر شکل بگیرند.
برای دیدن تنوع مدلها و گونههای مختلف از گل آپارتمانی و همچنین اطلاع از شرایط و قیمت عمده گل آپارتمانی، کافیست به دستهبندی اختصاصی این محصول مراجعه کنید.
ابزار و شرایط لازم برای قلمه زدن فیکوس
قبل از شروع قلمه زدن، باید شرایط و ابزار مورد نیاز را آماده کنید تا قلمهها بهخوبی ریشه دهند و به گیاه بالغ تبدیل شوند.
-
قیچی یا چاقوی تیز و استریل شده
-
ظرف شیشهای یا گلدان مناسب
-
خاک سبک و زهکشدار (مخلوط پیت ماس و پرلیت)
-
آب بدون کلر و ولرم
-
کود هورمون ریشهزایی (اختیاری اما مؤثر)
-
نایلون شفاف یا درپوش برای حفظ رطوبت
-
دستکش باغبانی (برای جلوگیری از تماس با شیره گیاه)
نکته: فیکوسها هنگام برش ساقه شیرهای سفیدرنگ از خود ترشح میکنند. بهتر است هنگام قلمه زدن دستکش بپوشید و از تماس شیره با پوست و چشم خودداری کنید.
شرایط نگهداری برای هر گونه از گل ها متفاوت است، در صورتی که با خرید گل فصلی نیاز به اطلاعات بیشتر راجب نگهداری انواع آن دارید به صفحه این محصول بروید و اطلاعات کامل را مطالعه کنید.
آموزش مرحله به مرحله قلمه زدن انواع فیکوس در آب
یکی از سادهترین روشهای تکثیر فیکوس، قلمه زدن در آب است. این روش مخصوصاً برای فیکوس برگ لاکی بسیار موفق عمل میکند و به همین دلیل برای افراد مبتدی توصیه میشود.
در ادامه به صورت گام به گام نحوه انجام قلمه زدن فیکوس در آب را بررسی می کنیم :
انتخاب ساقه مناسب
برای شروع ابتدا یک ساقه سالم با طول حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر انتخاب کنید. بهتر است ساقه دارای حداقل دو برگ سالم باشد و گل یا جوانه نداشته باشد.
برش تمیز و زاویهدار
با استفاده از قیچی یا تیغ تیز، ساقه را به صورت زاویهدار و مورب ببرید تا سطح بیشتری برای جذب آب و ریشهدهی فراهم شود.
حذف برگهای پایینی
برگهای پایینی ساقه را جدا کنید تا داخل آب قرار نگیرند و باعث پوسیدگی نشوند.
قرار دادن در ظرف آب
قلمه را داخل ظرف شیشهای یا لیوانی از آب بدون کلر قرار دهید. مطمئن شوید حداقل یک گره ساقه داخل آب باشد.
تعویض آب و نگهداری
ظرف را در مکانی با نور غیر مستقیم و دمای معتدل قرار دهید. توجه داشته باشید که هر ۲ تا ۳ روز آب را تعویض کنید تا از رشد باکتری جلوگیری شود.
انتقال به خاک
پس از حدود ۳ تا ۴ هفته، ریشهها به اندازه ۵ تا ۷ سانتیمتر میرسند. در این زمان میتوانید قلمه را به گلدان با خاک سبک و مرطوب منتقل کنید.
یکی از محصولات پرفروش در گلخانه ها و گل فروشی ها کاکتوس است، با توجه به اینکه روش نگهداری و تکثیر در اکثر این نوع گیاه ساده است مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. اگر شما هم قصد خرید عمده کاکتوس و ساکولنت را دارید به دسته بندی کاکتوس بروید و انواع آن را ببینید.
تکثیر فیکوس با برگ
برخی انواع فیکوس قابلیت تکثیر حتی از طریق یک برگ سالم را دارند. این روش برای گیاهانی که شاخه مناسب برای قلمه ندارند، بسیار مفید است.
مراحل تکثیر با برگ
- انتخاب برگ سالم: برگ سالم و بدون آسیب را همراه با بخش کوچک از ساقه جدا کنید.
- قرار دادن در بستر مناسب: برگ را در ماسه، پرلیت یا مخلوط خاک سبک قرار دهید تا ریشهها رشد کنند.
- حفظ رطوبت: محیط مرطوب و گرم باعث افزایش موفقیت تکثیر میشود.
- انتقال به گلدان اصلی: پس از رشد ریشههای کافی، برگ را به گلدان با خاک مناسب منتقل کنید.
توجه داشته باشید که از غرقابی شدن خاک جلوگیری کنید تا زمینه بیماری های قارچی و پوسیدگی برای گیاه فراهم نشود.
قلمه زدن فیکوس در خاک
بر اساس مطالعات plantvine تکثیر با استفاده از قلمههای ساقه، رایجترین روش برای تکثیر فیکوس است. با استفاده از این تکنیک، گیاهان کوچک از قلمهها رشد میکنند و هرکدام سیستم ریشهای جدید خود را خواهند داشت
Propagation using stem cuttings is the most common way to propagate a Ficus plant. Using this technique, small plants are grown from cuttings, each with its own new root system.
روش قلمه زدن در خاک، راهکار سنتی و بسیار مؤثر برای تکثیر فیکوس است. این روش بر خلاف دو روش قبلی حساسیت بیشتری دارد و نیازمند مراقبت دقیق و رعایت اصول زهکشی و آبیاری مناسب است.
مراحل قلمه زدن در خاک
- آمادهسازی خاک: از خاک سبک و زهکشی شده استفاده کنید تا رطوبت بیش از حد باعث پوسیدگی نشود.
- قرار دادن قلمه: قلمه را با زاویه مناسب در خاک فرو کنید و به آرامی خاک را اطراف آن فشرده کنید.
- حفظ رطوبت: آبیاری ملایم و پوشاندن قلمه با پلاستیک شفاف به حفظ رطوبت کمک میکند.
- انتقال بعد از ریشهدهی: پس از رشد ریشه، قلمهها را به گلدان بزرگتر منتقل کنید.
برای دیدن تنوع مدلها و گونههای مختلف گل پتوس و همچنین اطلاع از قیمتها و شرایط خرید عمده پتوس، کافیست به دستهبندی اختصاصی این محصول مراجعه کنید.
مراقبت بعد از قلمه زدن
مراقبت مناسب از قلمهها پس از قرار دادن در آب یا خاک، عامل کلیدی موفقیت در تکثیر فیکوس است.
نور و دما
برای ریشهدهی بهتر قلمههای فیکوس، نور و دمای محیط نقش بسیار مهمی دارند. قلمهها نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند، زیرا این کار باعث خشک شدن و آسیب به بافت جوان آنها میشود. بهترین شرایط، نور ملایم و غیرمستقیم در محیطی روشن است تا فرآیند فتوسنتز به آرامی و بدون تنش انجام شود.
همچنین دمای مناسب برای رشد و ریشهدهی فیکوس بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. در این محدوده دمایی، قلمهها در بهترین حالت خود قرار دارند و احتمال پوسیدگی یا توقف رشد کاهش مییابد. اگر دما خیلی پایین باشد، ریشهها کند رشد میکنند و اگر بیش از حد بالا رود، گیاه دچار استرس میشود. حفظ دمای یکنواخت و نور مناسب، کلید موفقیت در قلمهزنی فیکوس است
آبیاری و تغذیه
در فرآیند قلمهزنی فیکوس، آبیاری متعادل اهمیت زیادی دارد. خاک باید همیشه مرطوب باشد، اما نباید در حالت غرقابی قرار بگیرد؛ زیرا رطوبت بیش از حد باعث پوسیدگی ریشههای تازه و از بین رفتن قلمه میشود. بهتر است زمانی آبیاری انجام شود که سطح خاک کمی خشک شده باشد تا اکسیژن به اندازه کافی به ریشهها برسد.
بعد از آنکه قلمهها بهخوبی ریشه دادند و در خاک مستقر شدند، میتوان با تغذیه ملایم از طریق کود محلول (مانند کود کامل یا مخصوص گیاهان آپارتمانی) رشد آنها را تقویت کرد. این تغذیه باعث میشود گیاه سریعتر برگهای جدید تولید کند و ریشهها قویتر شوند. البته باید دقت کرد که کوددهی در مراحل اولیه و قبل از تثبیت ریشهها انجام نشود، چون ممکن است به قلمه آسیب بزند
جلوگیری از آفات و بیماریها
قلمههای فیکوس نسبت به آفات و بیماریها حساس هستند و مراقبت درست میتواند شانس موفقیت در تکثیر را افزایش دهد. یکی از رایجترین مشکلات، حمله شتهها است که میتواند رشد قلمه را کند یا برگها را ضعیف کند. برای کنترل این آفت، استفاده از محلول صابون ملایم یا روغن چریش ایمن و مؤثر است و بدون آسیب به قلمهها آنها را پاک میکند.
علاوه بر آفات، قارچها و پوسیدگی نیز تهدیدی جدی برای قلمهها هستند و معمولاً به دلیل رطوبت بیش از حد یا تهویه ناکافی ایجاد میشوند. برای پیشگیری، خاک را از حالت غرقابی خارج کنید، محیط را بهخوبی تهویه کنید و قلمهها را در مکانی با رطوبت کنترلشده نگه دارید. رعایت این نکات به حفظ سلامت قلمهها و رشد موفق آنها کمک شایانی میکند.
برای تهیه انواع گل می توانید با یکی از بهترین تولید کننده گل و گیاه در ایران ارتباط بگیرید و اطلاعات لازم جهت خرید، قیمت یا نگهداری از گل و گیاه خود را از همکاران ما در گلستان یاس به روز کنید.
سوالات متداول
۱. آیا همه انواع فیکوس را میتوان در آب قلمه زد؟
بیشتر انواع فیکوس از جمله فیکوس الاستیکا و فیکوس بنجامین قابلیت ریشهدهی در آب را دارند، اما برخی گونهها به شرایط خاصی نیاز دارند.
۲. چه مدت طول میکشد تا قلمه ریشه دهد؟
زمان ریشهدهی بین ۲ تا ۶ هفته متغیر است و به نوع فیکوس، دما و شرایط نگهداری بستگی دارد.
۳. آیا میتوان از برگ فیکوس بدون ساقه قلمه گرفت؟
برخی انواع فیکوس قابلیت ریشهدهی از برگ تنها را دارند، اما موفقیت روش بالاتر است اگر بخش کوچکی از ساقه همراه باشد.
۴. بهترین زمان سال برای قلمه زدن فیکوس کی است؟
بهار و تابستان بهترین زمان برای قلمه زدن است، زیرا گیاه در این فصول در مرحله رشد فعال قرار دارد.
جمعبندی
قلمه زدن انواع فیکوس یک روش ساده، اقتصادی و سرگرمکننده برای تکثیر گیاهان آپارتمانی است. چه از طریق آب، خاک یا برگ، رعایت اصول آمادهسازی، نور، رطوبت و تغذیه مناسب، موفقیت شما را تضمین میکند. با کمی صبر و مراقبت، میتوانید از یک گیاه فیکوس سالم، چندین گیاه جدید و زیبا داشته باشید و لذت پرورش گیاهان خانگی را چند برابر کنید.