روشها و شرایط نگهداری گیاه آپارتمانی اکالیپتوس
معرفی اکالیپتوس
گیاه اکالپتوس گیاهی است با خواص دارویی زیاد که روغن برگهای آن در ساخت مواد ضدعفونی کننده، مواد آرایشی بهداشتی، عطرسازی و دندانپزشکی کاربرد زیادی دارد. برگهای گیاه خوردنی نیستند اما از آنها میتوان دمنوش برای ازبین بردن سرفه تهیه نمود. چوب گیاه اکالیپتوس بسیار محکم بوده و در برابر پوسیدگی مقاوم است.
اکالیپتوس با نام علمی Eucalyptus، از خانواده Myrtaceae و خاستگاه آن، استرالیا است.
این گیاه بیش از 400 گونه داشته که تنها برخی از آنها قابلیت پرورش در آپارتمان دارند. اکالیپتوس معطر لیمویی، اکالیپتوس خاکستری، اکالیپتوس رنگین کمان و اکالیپتوس صمغ آبی. مناسبترین نوع برای پرورش در منزل اکالیپتوس E. gunnii است.
نوع گان( E. gunnii) تا 50 سانتیمتر میتواند رشد کند، و نوع صمغ آبی تا دوسال مناسب برای نگهداری در منزل است، اما بعد از آن به دلیل رشد سریع گیاه تا یک و نیم متر رشد میکند.
این گیاه خواص دارویی و ضد عفونی کنندگی بسیاری دارد. این گیاه گل نمیدهد، اما به خاطر خواص دارویی برگها برای نگهداری مناسب است، همچنین از برگهای خشک شده میتوان در ساخت وسایل تزیینی استفاده نمود.
گیاه شناسی اکالیپتوس
| نامهای رایج | اکالیپتوس |
| بومی | استرالیا |
| خانواده | Myrtaceae |
| میزان رشد | 50 سانتیمتر تا 5/1 متر |
| ویژگی های منحصر به فرد | خواص دارویی برگها |
| دمای نگهداری | 15 تا 30 درجه سانتی گراد |
| بستر کشت | خاک مخصوص گیاهان +خاک برگ |
| انواع | اکالیپتوس معطر لیمویی، اکالیپتوس خاکستری، اکالیپتوس رنگین کمان، اکالیپتوس صمغ آبی |
| فصل گلدهی | فاقد گلدهی |
شرایط نگهداری اکالیپتوس
- نور: این گیاه در مراحل اولیه رشد، به نور مستقیم و کافی نیازمند است تا ضمن طی کردن فرآیند رشد، بتواند ساقه و تنه محکی را برای خود بسازد. پس از اینکه گیاه مراحل اولیه رشد را پشت سر گذاشت، می توان آن را به محیطی با نور فیلتر شده منتقل کرد. توجه داشته باشید نور کم و یا سایه منجر به رشد علفی گیاه و ضعیف شدن آن می شود .
- آبیاری: اکالیپتوس از جمله گیاهان مقاوم در برابر خشکی است، البته لازم به ذکر است که در سال های اولیه رشد خود نیازمند آبیاری منظم است تا بتواند به میزان کافی رشد کند . به طور کلی مناسب ترین زمان برای آبیاری این گیاه زمانی است که سطح خاک گیاه خشک شده باشد. گیاه اکالیپتوس پس از تبدیل شدن به درخت و درختچه، دیگر نیازی به آبیاری ندارد و خود گیاه، آب مورد نیاز را در ریشه هایش ذخیره می کند تا در نهایت در فصول سرد بتواند از آن استفاده کند .
- کوددهی: به منظور رشد بهتر و بیشتر برگ ها و سرشاخه های گیاه، از کود های تقویتی استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از کود های حیوانی موجب رشد بیش از حد شاخه و برگ های گیاه شده که در نهایت منجر به کند شدن رشد ریشه ها و ضعیف شدن آن ها می شود .
- خاک: اکالیپتوس نسبت به خاک حساس نیست و نیازی نیست سختگیری خاصی در این مورد انجام شود. البته در صورتی که از این گیاه در داخل خانه نگهداری میکنید، می توانید از ترکیب خاک مخصوص گیاهان +خاک برگ استفاده کنید. توجه داشته باشید که حجم خاک برگ باید کمتر از حجم خاک باشد.
- دما: با توجه به خاستگاه بومی این گیاهان ،یعنی مناطق گرم و خشک اکالیپتوس مقاومت بسیار کمی در برابر سرما دارد به طوری که در صورت قرار گیری در محیطی با دمای کم شاهد یخ زدگی و از بین رفتن گیاه خواهید بود.
- رطوبت: رطوبت موجود در محیط برای ین گیاه کافی است و نیاز به رطوبت بیشتر ندارد .
نحوه ی کشت و تکثیر گیاه اکالیپتوس
برای تکثیر این گیاه به سه روش مختلف می توانید اقدام کنید که عبارتند از:
روش قلمه گیری:
برای تکثیر گیاه به این روش بایداز قسمت های نرم چوب این درخت استفاده کنید، به همین منظور توصیه می شود در فصول بهار و تاستان نسبت به انجام این کار اقدام کنید.
پس از انتخاب قلمه ،آن را به طول 5 الی 12 سانتی متر جدا کنید، توجه داشته باشید که قلمه جدا شده دارای 2 الی 3 برگ باشد.
در نهایت انتهای قلمه را به هورمون ریشه زایی آغشته کرده و آن را در بستر شن قرار دهید.
توجه داشته باشید که قلمه ها را در محیطی پر نور و به دور از نور مستقیم قرار دهید و همواره در جهت مرطوب نگهداشتن خاک آن اقدام کنید.
پس از 4 الی 10 هفته شاهد ریشه دارد شدن قلمه های گیاه خواهید بود.
روش کاشت بذر:
از دیگر روش های کاشت این گیاه می توان به روش کاشت بذر اشاره کرد.
برای این کار باید بذر ها را در بستری از خاک+خاکبرگ قرار داده و خاک آن را همواره مرطوب نگهدارید .بهتر است در اواخر فصل زمستان نسبت به کاشت بذر ها اقدام کنید.
روش پیوند زنی:
از دیگر روش های تکثیر این گیاه روش پیوند زنی است .از این روش تنها برای سطوح وسیع مانند جنگل ها استفاده می شود.
لازم به ذکر است این روش نیازمند تجربه و شرایط محیطی کنترل شده دارد.
زمان تعویض گلدان
اکالیپتوس رشد زیادی ندارد؛ به همین دلیل پس از مشاهده ریشه ها از انتهای گلدان نسبت به تعویض آن اقدام کرده و گیاه را به گلدانی با یک سایز بزرگ تر منتقل کنید.
آفت ها وبیماریهای اکالیپتوس
- آفت برگ خوار: این آفات در شب شروع به فعالیت کرده و برگ های گیاه را میجوند، علاوه بر آن لارو های این نوع از آفات شیره گیاه را مکیده و در نهایت با ضعیف کردن گیاه منجر به ضعیف شدن و مرگ آن می شوند.
- سوسک چوب خوار اکالیپتوس: این آفت که به سوسک لوتوس نیز معروف است، به درختان حمله کرده و در نهایت از چوب آن ها تغذیه می کند. علاوه بر آن لاروهای این گیاه در داخل چوب نفوذ کرده و منجر به ضعیف شدن گیاه می شود.