فیکوس جنگلی (Ficus benjamina)، که اغلب به نام “فیکوس بنجامین” یا “درخت انجیر مجنون” شناخته می‌شود، یکی از گیاهان خانگی و باغی محبوب از خانواده توت (Moraceae) است. این گیاه بومی مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری آسیا و استرالیا است و به دلیل شاخ و برگ‌های زیبا و ظریفش در دکوراسیون داخلی و حتی فضای بیرونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. فیکوس جنگلی به‌خصوص در فضاهای بزرگ مثل لابی‌ها، دفاتر و سالن‌های انتظار بسیار محبوب است، زیرا می‌تواند به عنوان یک گیاه زینتی در ابعاد بزرگ استفاده شود.

ویژگی‌های ظاهری

فیکوس جنگلی دارای برگ‌های بیضی‌شکل، کوچک و براق است که معمولاً به رنگ سبز روشن یا سبز تیره دیده می‌شوند. این برگ‌ها به‌صورت متراکم روی شاخه‌ها قرار دارند و به گیاه حالتی پردرخت و انبوه می‌بخشند. فیکوس بنجامین به‌طور طبیعی یک درختچه یا درخت کوچک با ارتفاعی بین ۱.۵ تا ۳ متر در فضای داخلی و حتی بلندتر در فضای باز است. شکل ساقه‌های این گیاه اغلب خمیده و آویزان است، که به آن یک ظاهر طبیعی و مجنون‌گونه می‌دهد.    

شرایط نگهداری

فیکوس جنگلی به‌عنوان یک گیاه حساس به تغییرات محیطی نیاز به مراقبت ویژه دارد. اما با رعایت چند نکته مهم می‌توان از رشد سالم و سرحال آن اطمینان حاصل کرد.

1. نور: فیکوس جنگلی نیاز به نور زیاد، اما غیرمستقیم دارد. قرار دادن این گیاه در نزدیکی پنجره‌ای که نور فیلتر شده دریافت می‌کند، می‌تواند بهترین مکان برای آن باشد. نور مستقیم خورشید می‌تواند باعث سوختگی برگ‌ها شود، در حالی که کمبود نور ممکن است منجر به ریزش برگ‌ها شود. اگر گیاه در فضایی با نور کم قرار گیرد، رشد آن کند شده و از زیبایی طبیعی آن کاسته می‌شود.
2. آبیاری: فیکوس بنجامین نیاز به آبیاری منظم دارد، اما نباید آن را بیش از حد آبیاری کرد. آبیاری زمانی باید انجام شود که سطح خاک خشک شده باشد، اما هرگز نباید اجازه داد که ریشه‌های گیاه در آب غرق شوند. استفاده از گلدانی با زهکشی مناسب بسیار اهمیت دارد تا از پوسیدگی ریشه جلوگیری شود.
3. دما و رطوبت: این گیاه حساس به تغییرات دما است و باید در دمایی بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. سرمای شدید یا قرار گرفتن در معرض جریان‌های هوای سرد می‌تواند باعث ریزش برگ‌ها شود. همچنین، فیکوس جنگلی نیاز به رطوبت بالا دارد و در محیط‌های خشک ممکن است برگ‌ها پژمرده شوند. اسپری کردن آب روی برگ‌ها یا استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز می‌تواند به حفظ شادابی گیاه کمک کند.
4. خاک: فیکوس جنگلی به خاکی سبک و با زهکشی خوب نیاز دارد. ترکیبی از خاک باغچه، پرلیت و کمی ماسه برای آن ایده‌آل است. این ترکیب به‌خوبی آب را از خود عبور می‌دهد و از پوسیدگی ریشه جلوگیری می‌کند.

تکثیر

تکثیر فیکوس جنگلی عمدتاً از طریق قلمه‌گیری انجام می‌شود. قلمه‌های جوان از ساقه‌های گیاه جدا می‌شوند و می‌توانند در آب یا خاک مناسب ریشه‌دار شوند. بهترین زمان برای قلمه‌گیری از فیکوس بنجامین، بهار یا تابستان است، زمانی که گیاه در حال رشد است. همچنین استفاده از هورمون ریشه‌زنی می‌تواند به افزایش شانس ریشه‌دار شدن قلمه‌ها کمک کند.

مشکلات رایج

فیکوس جنگلی اگرچه گیاهی مقاوم به نظر می‌رسد، اما به تغییرات محیطی حساس است و ممکن است با مشکلاتی مواجه شود. برخی از مشکلات رایج در نگهداری این گیاه عبارت‌اند از:

• ریزش برگ‌ها: این مشکل معمولاً به دلیل تغییرات ناگهانی دما، جابجایی مکرر گیاه، یا نور ناکافی رخ می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، گیاه را در یک مکان ثابت با شرایط محیطی مناسب قرار دهید.
• زرد شدن برگ‌ها: این علامت معمولاً نشان‌دهنده آبیاری بیش از حد یا خاکی با زهکشی ضعیف است. بهتر است میزان آبیاری را تنظیم کرده و مطمئن شوید که گلدان زهکشی خوبی دارد.
• آفات: آفات مانند شپشک آردی و کنه‌ها ممکن است به فیکوس جنگلی حمله کنند. برای کنترل این آفات، می‌توانید از اسپری‌های طبیعی مانند روغن نیم یا صابون‌های مخصوص گیاهان استفاده کنید.