نهال بادام یکی از محصولات محبوب و پرکاربرد کشاورزی است که به دلیل ارزش غذایی بالا، مقاومت در برابر شرایط اقلیمی مختلف و سودآوری مناسب، مورد توجه باغداران و کشاورزان قرار گرفته است. بادام به‌عنوان یک خشکبار مغذی و محبوب، دارای ارزش غذایی و اقتصادی بالایی است که از آن در صنایع مختلف غذایی، آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می‌شود. انتخاب نهال مناسب و اصول صحیح کاشت و نگهداری آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
انواع نهال بادام
نهال این درخت در گونه‌ها و واریته‌های مختلفی عرضه می‌شود که هر کدام خصوصیات منحصر به فرد خود را دارند. انتخاب نوع مناسب نهال بادام بستگی به شرایط اقلیمی، نوع خاک و هدف تولید شما دارد. برخی از واریته‌های محبوب بادام عبارت‌اند از:
تلخ: این نوع بیشتر برای مصارف صنعتی و روغن‌گیری کاربرد دارد. دانه‌های تلخ حاوی آمیدالین هستند که در صورت استفاده نادرست، سمی است.
شیرین: این نوع برای مصارف خوراکی و تجاری کاشته می‌شود و انواع مختلفی همچون «فرانیس»، «مامایی»، و «شاهرود» را شامل می‌شود که هر کدام دارای مزایا و خصوصیات ویژه‌ای هستند.
دیرگل: این نوع در مناطقی با احتمال سرمازدگی بهاره کاشته می‌شود، زیرا گل‌دهی آن در زمانی دیرتر از دیگر واریته‌ها رخ می‌دهد و از سرما در امان می‌ماند.
زودگل: این نوع مناسب مناطقی با زمستان‌های معتدل و بهار زودرس است و به دلیل زودتر گل‌دهی، می‌تواند زودتر به بازار عرضه شود.
شرایط کاشت نهال بادام
کاشت نهال بادام نیاز به توجه به چندین عامل مهم دارد. یکی از این عوامل انتخاب مکان مناسب برای کاشت است. بادام درختی مقاوم است اما به نور آفتاب و خاک‌های زهکشی‌شده علاقه دارد.
آب و هوا: این درخت در مناطقی با زمستان‌های معتدل و تابستان‌های گرم و خشک به خوبی رشد می‌کند. در مناطق سردسیر، انتخاب واریته‌های دیرگل می‌تواند به جلوگیری از خسارت سرمازدگی کمک کند.
خاک: خاک‌های لومی و شنی با زهکشی مناسب برای کاشت ایده‌آل هستند. خاک باید دارای عمق کافی باشد تا ریشه‌ها به‌خوبی بتوانند توسعه یابند. همچنین خاک‌های با اسیدیته (pH) بین 6 تا 7 برای رشد بادام مناسب هستند.
آبیاری: درخت بادام نیاز به آبیاری منظم در سال‌های ابتدایی رشد دارد. پس از استقرار، مقاومت بیشتری در برابر خشکی از خود نشان می‌دهد، اما تأمین آب کافی در زمان گل‌دهی و میوه‌دهی از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم‌های آبیاری قطره‌ای یکی از بهترین روش‌ها برای آبیاری نهال بادام محسوب می‌شوند.
نحوه کاشت نهال بادام
آماده‌سازی زمین: قبل از کاشت، زمین باید به‌خوبی آماده و خاک آن شخم زده شود. فاصله بین نهال‌ها باید بین 6 تا 7 متر در نظر گرفته شود تا فضای کافی برای رشد درختان در آینده وجود داشته باشد.
کاشت نهال: نهال باید در فصل پاییز یا اوایل بهار کاشته شود. هنگام کاشت، گودال‌هایی به عمق 60 تا 70 سانتیمتر حفر شده و نهال در آن قرار می‌گیرد. باید دقت کرد که ریشه‌های نهال به‌خوبی با خاک پوشانده شوند و هوای اضافه اطراف ریشه‌ها گرفته شود.
کوددهی: استفاده از کودهای آلی و شیمیایی مناسب در مراحل ابتدایی رشد نهال به بهبود رشد آن کمک می‌کند. بهتر است از کودهای نیتروژنی و پتاسیمی برای تغذیه نهال استفاده شود.
مراقبت و نگهداری
مراقبت‌های اولیه از نهال بسیار مهم است و بر کیفیت و میزان محصول تأثیر مستقیمی دارد.
هرس کردن: هرس به موقع درختان موجب بهبود تهویه و نوررسانی به شاخه‌ها و افزایش میزان تولید می‌شود. هرس درختان بادام معمولاً در فصل خواب زمستانه انجام می‌شود.
آفات و بیماری‌ها: درختان ممکن است به بیماری‌های قارچی و یا آفات مختلفی دچار شوند. به کارگیری سموم مناسب و استفاده از روش‌های مدیریت تلفیقی آفات می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های جدی کمک کند.
برداشت محصول: بسته به نوع واریته، محصول معمولاً در اواخر تابستان یا اوایل پاییز قابل برداشت است. برداشت به موقع محصول نه‌تنها از فساد آن جلوگیری می‌کند بلکه کیفیت مغز بادام را نیز حفظ می‌کند.
