
معرفی گیاه آلترنانترا
آلترنانترا یکی از گیاهان زینتی است که در صورت کشت با گروهی از گیاهان جلوه ی بیشتری پیدا میکند.
رنگ بنفش در برگهای آلترنانترا، تضاد موثری با بسیاری از گیاهان سبز رنگ موجود در آکواریوم ، بخصوص هنگامی که در گروه کاشته می شوند را فراهم می کند. آلترنانترا با نام علمی Alternanthera Bettzickiana از خانواده ی Amaranthaceae به شمار میرود. این گیاه گاهی رویال برگ ریز هم نامیده میشود بیشتر بومی جنوب مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی است. حداکثر میزان رشد این گیاه ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر می باشد و بوته ی آن میتواند روی زمین گسترده شود. ویژگی منحصر به فرد آن این است که می توان آن را در در مکان های آکواریومی نیز کشت نمود. گیاه آلترنانترا یک گیاه گلدار است که در فصلهای گرم خصوصاً اواخر فصل بهار و تابستان تا اوایل پاییز شروع به گلدهی می کند که روی بوته آن سنبله های خاص تشکیل می شود.
مشخصات گیاه آلترنانترا :
نامهای رایج | رویال، برگ ریز |
بومی | جنوب مکزیک و آمریکای مرکزی |
خانواده | Amaranthaceae |
میزان رشد | 30 تا 50 سانتیمتر |
ویژگی های منحصر به فرد | کشت در آکواریوم |
دمای نگهداری | 20 تا 25 درجه سانتیگراد |
بستر کشت | پرلیت، کوکوپیت، پیت ماس ماسه سرند شده |
انواع | رویال قرمز |
فصل گلدهی | فصل بهار و تابستان |
شرایط نگهداری گیاه آلترنانترا
یکی از مهمترین نکاتی که در زمان شرایط نگهداری گل آلترنانترا رعایت کنید، این است که این گیاه نسبت به نور و رطوبت حساسیت خاصی دارد به همین دلیل رعایت نکاتی برای نگهداری باعث رشد سریعتر و شادابی بیشتر گیاه خواهد شد.
نور مناسب برای نگهداری گیاه آلترنانترا
آلترنانترا از جمله گیاهانی است که به نور زیاد و غیر مستقیم خورشید نیاز دارد. توجه داشته باشید که در صورت قرار گیری گیاه در محیطی با نور مستقیم شاهد آسیب و سوختگی گیاه خواهید بود. بهترین مکان برای نگهداری این گیاه، پشت پنجرههای جنوبی یا شرقی است که نور کافی و ملایم دریافت کند. همچنین لازم به ذکر است که در محیطهای کم نور، رنگ برگها کمرنگ و رشد گیاه کند میشود.
آبیاری مورد نیاز برای گیاه آلترنانترا
همانطور که گفته شد این گیاه عاشق رطوبت است به همین دلیل توصیه می شود در فصل تابستان خاک آن همیشه مرطوب باشد، توجه داشته باشید که در فصل زمستان آبیاری را کاهش دهید تا از پوسیدگی ریشه جلوگیری شود. بهتر است قبل از هر آبیاری، سطح خاک کمی خشک شود.
خاک مناسب برای گل آلترنانترا
خاک سبک و غنی برای رشد بهتر گیاه آلترنانترا توصیه میشود. ترکیبی از پرلیت، پیت ماس و کوکوپیت بهترین گزینه است. اگر در خانه امکانات محدودی دارید، میتوانید از خاک باغچه به همراه مقدار کمی ماسه استفاده کنید.
دما و رطوبت مناسب برای گیاه آلترنانترا
دمای ایدهآل برای این گیاه بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. در دماهای پایینتر، رشد گیاه متوقف میشود. همچنین رطوبت متوسط تا بالا برای شادابی برگها ضروری است. پیشنهاد میشود در روزهای خشک سال از روش غبارپاشی یا قرار دادن ظرف آب در کنار گلدان استفاده کنید.
چه میزان کوددهی برای گل آلترنانترا مناسب است ؟
برای رشد پرقدرت و برگهای خوشرنگ، لازم است در فصل رشد (بهار و تابستان) هر ماه یکبار از کود کامل (مانند ۲۰-۲۰-۲۰) استفاده کنید. در فصل پاییز و زمستان میتوانید فاصله کوددهی را به هر دو ماه یکبار کاهش دهید.
خواص گیاه آلترنانترا
هرچند بیشتر افراد، خواص گیاه آلترنانترا را در زیبایی و جلوه بصری آن میدانند، اما این گیاه علاوه بر جنبهی زینتی، ویژگیهای دیگری نیز دارد:
-
تزئینی و دکوراتیو: با برگهای رنگی و متنوع خود، جلوهای خاص به باغچه، گلدانهای آپارتمانی و آکواریومها میبخشد.
-
بهبود کیفیت هوا: مانند بسیاری از گیاهان آپارتمانی، میتواند به تصفیه هوای اطراف کمک کند.
-
ایجاد کنتراست در طراحی فضای سبز: به دلیل برگهای بنفش و قرمز، تضاد رنگی جذابی با گیاهان سبز ایجاد میکند.
-
کاهش استرس و آرامشبخش: نگهداری از گیاهان همیشه به بهبود روحیه و کاهش استرس کمک میکند و آلترنانترا هم از این قاعده مستثنی نیست.
نحوه ی تکثیر و کشت گیاه آلترنانترا
رایج ترین روش های تکثیر آلترنانترا قلمه زنی و کاشت بذر است.
تکثیر به روش قلمه زنی:
اکثر تولید کنندگان گل و گیاه، آلترنانترا را از طریق قلمه زنی تکثیر می دهند. به طوری که به نقل از propagate رایجترین و سادهترین روش برای تکثیر گیاه آلترنانترا، استفاده از قلمههای ساقهای است.
The most common and straightforward method for propagating Alternanthera bettzickiana is through stem cuttings.
این کار را در اواخر بهار و اوایل بهار انجام دهید. ابتدا ساقه ای جوان و سالم را انتخاب کرده و با استفاده از چاقوی تیز و استریل شده از گیاه مادر جدا کنید. انتهای آن را به هورمون ریشه زایی آغشته کرده و در گلدانی حاوی خاک برگ باشد برای اینکه تکثیر موفقیت آمیز باشد باید مواد معدنی مورد نیاز قلمه را مهیا کنید.
اگر در شرایط خوبی قرار گیرد بعد از یک هفته شروع به ریشه زایی می کند.
تکثیر به روش کاشت بذر:
با وجود اینکه تکثیر از طریق قلمه زنی رایج تر از کاشت بذر است اما ما این روش را نیز بیان خواهیم کرد تا در صورت نیاز به راحتی آلترنانترا را از این طریق تکثیر دهید.
ابتدا بذرهایی که از قبل تهیه کرده اید را به مدت 24 الی 48 ساعت در آب ولرم بخیسانید سپس آن ها را در گلدانی با سایز مناسب که با خاک مناسب پر شده است بکارید. دقت داشته باشید نباید آن ها را در عمق زیاد بکارید چرا که رشد جوانه ها دچار مشکل شده و درصد موفقیت تکثیر کاهش می یابد.
زمان تعویض گلدان
در شرایط گلخانه برای تعویض گلدان زمان خاصی وجود ندارد اما اگر در خانه باشد، بهتر است که گلدان در فصل بهار تعویض شود. زمانی است که ریشه های گیاه از گلدان بیرون زده باشد.
آفت ها و بیماری های گیاه آلترنانترا
- شته ها: این حشره شپش مانند ریز حدود سه میلی متر می شود و اصلا قابل شناسایی نمی باشد. شته نوعی حشره مکنه است که به رنگ های قرمز ، زرد ، قهوه ای و سیاه دارای اشکال گرد ، بیضی و پهن هستند. این حشره در نوک و زیر برگ های گل رویال تجمع کرده و با مکیدن شیره گیاه رشد آن را متوقف می کند.
- کنه تار عنکبوتی: این حشره مزاحم به نام کنه تار عنکبوتی ، کنه دو نقطه ای و کنه تارتن شناخته می شود. از نشانه های آلودگی کنه دونقطهای ایجاد لکههای کلروتیک روی برگ گیاه و پیدا شدن خالهای قهوهای و زرد رنگ میباشد.
سوالات متداول درباره گل آلترنانترا
۱- گل آلترنانترا چه رنگهایی دارد؟
برگهای گل آلترنانترا معمولاً بنفش، قرمز، سبز یا ترکیبی از این رنگها هستند. رایجترین گونههای بازار، آلترنانترا رویال قرمز و بنفش هستند که در کنار گیاهان سبز جلوه بسیار زیبایی ایجاد میکنند.
۲-گیاه آلترنانترا در چه دمایی بهتر رشد میکند؟
بهترین دما برای نگهداری گل آلترنانترا بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. دماهای پایینتر رشد گیاه را کند میکنند و برگها ممکن است آسیب ببینند. همچنین در دماهای خیلی بالا، نیاز به رطوبت و آبیاری بیشتری دارد.
۳-گل آلترنانترا را چگونه تکثیر کنیم؟
رایجترین روش تکثیر گل آلترنانترا، قلمهزنی است. ساقهای سالم را جدا کرده، هورمون ریشه بزنید و در خاک سبک بکارید. روش دیگر، کاشت بذر است که قبل از کاشت باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت در آب ولرم خیس بخورد.
۴-آیا آلترنانترا را میتوان در آکواریوم نگهداری کرد؟
بله، این گیاه در شرایط آکواریومی هم رشد میکند، اما نیاز به نور قوی، بستر غنی و گاهی تزریق CO₂ دارد تا رنگ برگها شفاف و رشد گیاه سالم باشد.
۵-چه آفتهایی گل آلترنانترا را تهدید میکنند؟
شتهها و کنه تارعنکبوتی رایجترین آفات هستند. شتهها با مکیدن شیره گیاه رشد آن را متوقف میکنند و کنه تارعنکبوتی باعث ایجاد لکههای زرد و قهوهای روی برگها میشود. استفاده از محلول صابون حشرهکش یا سموم بیولوژیک، کنترل این آفات را آسان میکند.
۶-گل آلترنانترا چه خواصی دارد؟
بیشتر خواص گیاه آلترنانترا جنبه تزئینی و دکوراتیو دارد. رنگ برگهای آن تضاد و زیبایی خاصی ایجاد میکند، میتواند به تصفیه هوای محیط کمک کند و حضورش در خانه یا محیط کار باعث آرامش و کاهش استرس میشود.
جمعبندی
گیاه آلترنانترا یکی از زیباترین گیاهان زینتی است که علاوه بر جلوهی بصری جذاب، نگهداری نسبتاً آسانی دارد. با رعایت نکات مربوط به نور، آبیاری، دما و رطوبت میتوانید گلدانی همیشه سبز و پرطراوت داشته باشید. همچنین امکان تکثیر آسان از طریق قلمهزنی یا بذر باعث شده که افراد زیادی به پرورش و نگهداری این گیاه علاقهمند شوند.
اگر به دنبال گیاهی با برگهای رنگی و خاص هستید که در طراحی دکوراسیون منزل یا باغچه تضاد و زیبایی ایجاد کند، گل آلترنانترا گزینهای ایدهآل خواهد بود.
7 پاسخ
مرسی عالی بود
سلام. من چند وقتیه یک گل آلترنانترا خریدم و داخل آپارتمان گذاشتم. راستش خیلی از رنگ برگهاش خوشم میاد ولی احساس میکنم بعد از مدتی رنگش کمرنگتر شده و اون جذابیت اولیه رو نداره. چون تازهکارم نمیدونم دقیقا شرایط نگهداری گل آلترنانترا چطوره. بعضیها گفتن نور مستقیم براش بده، بعضیها هم گفتن باید کنار پنجره جنوبی باشه. میشه لطفا توضیح بدید چه دمایی، چه میزان نور و چه مقدار آب برای این گیاه لازمه تا همیشه شاداب بمونه؟
سلام دوست عزیز. اتفاقی که برای شما افتاده کاملاً طبیعی هست. گیاه آلترنانترا برای اینکه رنگهای شاد و پررنگ خودش رو حفظ کنه، حتماً نیاز به نور کافی داره. بهترین مکان برای نگهداریش کنار پنجرههای پرنور ولی بدون آفتاب مستقیمه. اگر نور خیلی کم باشه، برگها رنگپریده میشن و زیبایی گیاه از بین میره. دمای ایدهآل برای این گیاه حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه است. از جریان هوای سرد و کولر باید دور نگه دارید.
در مورد آبیاری، خاک همیشه باید کمی مرطوب باشه اما باتلاقی نشه. یعنی زمانی که سطح خاک کمی خشک شد دوباره آبیاری کنید. برای حفظ رطوبت میتونید از جزیره یا اسپری آب روی برگها استفاده کنید. اگر شرایط نور، دما و رطوبت رو درست فراهم کنید، گل آلترنانترا مدتها سرحال و زیبا باقی میمونه.
سلام. من توی یکی از مقالهها خوندم که گیاه آلترنانترا فقط یه گیاه تزئینی نیست و خواص دارویی هم داره. راستش برام خیلی جالبه چون همیشه فکر میکردم این گیاه رو فقط به خاطر رنگ برگهاش میخرن. میشه بگید واقعاً چه خواصی داره و آیا میشه به عنوان یک گیاه دارویی هم ازش استفاده کرد یا نه؟
سوال خیلی خوبی پرسیدید. خیلیها فکر میکنن گل آلترنانترا فقط یک گیاه زینتی و دکوراتیو هست، در حالی که در طب سنتی این گیاه جایگاه خاصی داره. خواص گیاه آلترنانترا شامل کمک به بهبود مشکلات گوارشی مثل اسهال، رفع التهاب رودهها، کمک به بهبود بیماریهای تنفسی مثل سرفه و برونشیت و حتی افزایش ترشح شیر در مادران شیرده هست. علاوه بر این، از برگها و شاخههای جوان این گیاه برای کاهش تب و حتی درمان برخی عفونتهای کلیوی هم استفاده میشه.
البته باید توجه داشته باشید که مصرف دارویی این گیاه باید با مشورت متخصص طب سنتی یا پزشک انجام بشه. چون هر گیاه دارویی میتونه برای بعضی افراد با شرایط خاص محدودیت داشته باشه. پس در کنار زیبایی بصری، این گیاه یک منبع طبیعی و ارزشمند هم به حساب میاد.
سلام. من واقعاً عاشق رنگ برگهای گل آلترنانترا شدم و میخوام چند تا گلدون دیگه ازش داشته باشم. راستش نمیدونم روش تکثیرش آسونه یا نه. میشه لطفاً توضیح بدید بهترین روش تکثیر گل آلترنانترا چیه و چه نکاتی رو باید رعایت کنم تا قلمهها سریعتر ریشه بدن؟
سلام. خوشبختانه تکثیر گل آلترنانترا یکی از سادهترین کارهاست و حتی افراد مبتدی هم میتونن موفق بشن. روش اصلی تکثیر این گیاه از طریق قلمهزدن هست. شما باید ساقههای سالم و بدون آفت رو انتخاب کنید و قلمههایی به طول حدود ۸ تا ۱۰ سانتیمتر جدا کنید. برگهای پایینی رو حذف کنید و فقط چند برگ بالایی رو باقی بذارید. بعد قلمهها رو میتونید هم در آب قرار بدید و هم در خاک سبک و مرطوب بکارید.
اگر از آب استفاده کنید، معمولاً طی یک تا دو هفته ریشهها ظاهر میشن. اگر هم مستقیم تو خاک بکارید، بهتره خاک ترکیبی از کوکوپیت و پرلیت باشه تا زهکشی خوب داشته باشه. برای نتیجه بهتر، محیط باید مرطوب و گرم باشه. میتونید روی گلدان پلاستیک شفاف بکشید تا حالت گلخانهای ایجاد بشه. بعد از اینکه ریشهها محکم شدن، میتونید گیاه رو به گلدان اصلی منتقل کنید. به این شکل خیلی زود چند گلدون جدید از گیاه آلترنانترا خواهید داشت.